พระมงคลมหาลาภ พิมพ์นางพญาข้างเม็ด ปี 2499 แม่ชีบุญเรือน
. แม่ชีบุญเรือนเป็นประธานจัดสร้างและร่วมพิพระมงคลมหาลาภ ปี 2499 เป็นพระสมเด็จชุดใหญ่ที่จัดสร้างโดย แม่ชีบุญเรือน โตงบุญเติม อุบาสิกาผู้เลื่อมใสในพระพุทธศาสนาและมีชื่อเสียงด้านการปฏิบัติธรรมสูง (บรรลุจตุตถฌาณ 4 และอภิญญา 6)
. พระรุ่นนี้จัดสร้างเพื่อเป็นที่ระลึกในงานสมโภชพระพุทธโธภาสชินราชจอมมุนี (พระใหญ่) ณ วัดสัมพันธวงศ์ กรุงเทพฯ แล้วนำขึ้นไปประดิษฐานเป็นพระประธาน ณ วัดสารนาถธรรมาราม จ.ระยอง ระหว่างวันที่ 5–31 มีนาคม พ.ศ2499 แม่ชีบุญเรือนเป็นประธานจัดสร้าง และร่วมพิธีปลุกเสกด้วยตนเอง พระรุ่นนี้จึงถือเป็นพระกรรมฐานชุดหนึ่งที่มีพลังศรัทธาและประสบการณ์สูงตามคติพระพิมพ์สมัยนั้น

พิธีพุทธาภิเษกและเกจิอาจารย์ผู้ร่วมพิธี
พิธีพุทธาภิเษกพระมงคลมหาลาภ ปี 2499 เป็นพิธีใหญ่ยิ่งครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์พระเครื่องไทย การปลุกเสกองค์พระจัดขึ้นหลายระยะโดยมี พระครูสวาธารคุณสมาจารย์ (หลวงพ่อลี ธัมมธโร) วัดอโศการาม จ.สมุทรปราการ ทำหน้าที่เป็นพระมหาประสานงานหลักใน
การอธิษฐานจิตและปลุกเสก
. พิธีแรกจัดพร้อมงานสมโภชที่วัดสัมพันธวงศ์ โดยมีเกจิคณาจารย์ชื่อดังจากทั่วประเทศนั่งปรกปลุกเสกหลายรูป อาทิ
หลวงปู่ฝั้น อาจาโร (วัดป่าอุดมสมพร จ.สกลนคร)
หลวงปู่ขาว อนาลโย (วัดถ้ำกลองเพล จ.สกลนคร)
หลวงปู่ดุลย์ อตุโล (วัดบูรพาราม จ.สุรินทร์)
หลวงปู่โต๊ะ วัดประดู่ฉิมพลี (ธนบุรี)
หลวงพ่อสด วัดปากน้ำ (ธนบุรี)
หลวงพ่อเงิน วัดดอนยายหอม (นครปฐม)
และพระเกจิอื่นๆ อีกมากมายรวมกว่า 100 รูปจากสายพระอาจารย์มั่น เช่น หลวงปู่ฝั่น, หลวงปู่วัน, หลวงปู่ลี เป็นต้น.
นอกจากนี้ แม่ชีบุญเรือน ได้นิมนต์พระสายระยองและพระกรรมฐานยุคใหม่มาร่วมปลุกเสกซ้ำ ณ วัดสารนาถธรรมาราม จ.ระยอง ก่อนนำไปแจกบูชาผู้เข้าร่วมพิธี สังฆาราม ครั้งที่จัดงานสมโภชฯ ได้แก่: หลวงพ่อโต วัดเขาบ่อทอง (ชลบุรี), หลวงปู่ทิม อิสริโก วัดละหารไร่ (ระยอง), หลวงพ่อลี วัดอโศการาม (ป่วยกุ้ง) และอาจารย์สิงห์ ขันตยาคโม (ลำปาง) เป็นต้น
. บรรดาเกจิอาจารย์เหล่านี้ปลุกเสกพระร่วมกับองค์พระประธานและพระอื่นๆ เป็นเวลา 18 วัน 18 คืน อย่างยิ่งใหญ่
. พระราชรัชมงคลโกวิท (เจ้าคณะ จ.ระยอง) เล่าให้ฟังว่าในพิธีนี้ท่านไม่เคยเห็นที่ไหนในชีวิตเคยมีพิธีพุทธาภิเษกใหญ่โตถึงเพียงนี้

ลักษณะพิมพ์ทรงและมวลสาร
พระมงคลมหาลาภ พิมพ์นางพญาข้างเม็ด เป็นพิมพ์ พระสมเด็จ ทรงนาคปรก สี่เหลี่ยม ด้านหน้าเป็นภาพพระนางพญาคู่ข้างลูกแก้ว (เม็ด) ส่วนด้านหลังเป็นยันต์ “เฑาะรัศมีดอกบัว อะ อุมะ” ซึ่งเป็นตราวัดสัมพันธวงศ์
. เนื้อพระเป็น เนื้อผงขาวล้วน (ส่วนใหญ่ระบุว่าเป็นเนื้อดินเผาเคลือบแชล็คบางเบา) ไม่ปรากฏเนื้อใบลานหรือเนื้อดินแท้
. จำนวนการจัดสร้างรวมทุกพิมพ์ของชุดสมเด็จมงคลมหาลาภ ปี 2499 รวมประมาณ 84,000 องค์
. มวลสารประกอบด้วยผงวิเศษหลายชนิด เช่น ผงอิทธิเจ ผงพระพุทธคุณชำรุด ผงต่างๆ ที่ได้รับจากวัดสมพันธวงศ์ (รวมทั้งผงอิทธิเจลงตราวัด) และผงจากชนวนพระพุทธรูปเก่า เช่น ดินสังเวยสถานที่สำคัญในอินเดีย (ลุมพินี เป็นต้น)
. สันนิษฐานว่ามวลสารส่วนหนึ่งได้ผสมผงพระพุทโธน้อย (รุ่นต่างๆ) และผงมวลสารชุดสมเด็จมงคลมหาลาภองค์อื่นๆ เข้าไว้ด้วย แต่เอกสารหลักไม่ระบุรายละเอียดทั้งหมด.
จุดสังเกตพระแท้ – พระเก๊
พระมงคลมหาลาภปี 2499 เป็นพระชุดนิยมหายาก จึงมีการปลอมเลียนแบบหลายรูปแบบ ทั้งเนื้อผงและเนื้อดินเผา. ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้สังเกตว่า องค์จริงจะเป็นเนื้อผงสีขาวล้วน มีผิวแห้งตึง ไม่มีส่วนผสมของดินหรือใบลาน และมวลสารใดๆ
. ของปลอมมักมีเนื้อพระค่อนข้างนุ่มชื้นกว่า ยันต์ด้านหลังจะสลักหนาและเรียบร้อยเกินไป (ออกมาหนากว่าปกติ) และตำแหน่งยันต์จะค่อนข้างตายตัวซ้ำๆ กันทุกองค์
. นอกจากนี้ บางองค์ปลอมที่ระบุเป็น “เนื้อดิน” หรือมีเส้นเกศาชัด (โดยเฉพาะเนื้อสีเข้มมีเส้นเกศาชัดเจน) มักสืบสายมากจากเจ้าอาวาสบางวัด ไม่ใช่องค์สร้างของแม่ชีบุญเรือนแท้
. ผู้เชี่ยวชาญบางท่านสรุปว่า พระมงคลมหาลาภของแท้จะมีเนื้อผงสีขาวเพียงอย่างเดียวเท่านั้น หากพบพระเนื้ออื่นหรือมีตำหนิที่คล้ายของปลอมแสดงว่ามีประเด็นต้องระมัดระวัง
ข้อสังเกตเบื้องต้นสำหรับผู้ศึกษาพระแท้คือ ดูที่ “ความลึกของพิมพ์” หากองค์หน้าพิมพ์ตื้นผิดปกติและตอกย้ำยันต์ลึกชัดเกินควร อาจเป็นของปลอม
. ทั้งนี้ของจริงแม้หน้าพิมพ์จะลึกหรือรุนแรงบ้าง แต่ต้องพิจารณาคุณภาพผิวรวมด้วย ผู้ซื้อควรขอชมพระองค์จริงหรือสอบถามผู้รู้ก่อนเช่าบูชาผ่านร้านหรือเว็บที่เชื่อถือได้เสมอ.
ความเกี่ยวข้องกับพระรุ่นอื่น
ชุดพระมงคลมหาลาภ ปี 2499 มีพิมพ์ย่อยหลายแบบ นอกจาก พิมพ์นางพญาข้างเม็ด แล้ว ยังมีพระสมเด็จทรงอื่นๆ เช่น พิมพ์นางกวักข้างรัศมี, พิมพ์พระวัดตะไกร, พิมพ์สมาธิเล็ก, และพระพิมพ์อื่นตามแบบพระสมเด็จดังๆ อาทิ พิมพ์สมเด็จพระพุฒาจารย์ (วงเดือน) หรือพิมพ์พระพุทโธเล็ก
. ทั้งหมดจัดสร้างพร้อมกันในพิธีปลุกเสกชุดเดียวกัน เลขการสร้างและมวลสารมักใช้ร่วมกัน จึงมีพุทธคุณใกล้เคียงกัน. อีกพระชุดสำคัญของแม่ชีบุญเรือนอย่าง พระพุทโธน้อย ปีพ.ศ. 2494 (2516) ก็ได้ใช้ผงวิเศษชุดเดียวกันบางส่วนและอธิษฐานจิตด้วยพลังแม่ชีบุญเรือนเช่นกัน.
พระมงคลมหาลาภ พิมพ์นางพญาข้างเม็ด ปี 2499 เป็นหนึ่งในชุดพระสมเด็จสายแม่ชีบุญเรือนที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุดรุ่นหนึ่ง จัดสร้างในงานสมโภชพระใหญ่ที่วัดสัมพันธวงศ์ มีการอธิษฐานปลุกเสกโดยแม่ชีบุญเรือนเองพร้อมเกจิอาจารย์ดังหลายรูป
. พระพิมพ์นี้มีลักษณะเด่นคือเนื้อผงสีขาวล้วน (จำนวน 84,000 องค์)
และมีประวัติเกจิคอยปลุกเสกอย่างครบครัน. ผู้นิยมสังเกตองค์จริงได้จากผิวพระแห้งตึงและยันต์ด้านหลังที่คมชัดเป็นธรรมชาติ
. หากเปรียบเทียบกับพิมพ์อื่นในชุดเดียวกันหรือชุดแม่ชีบุญเรือนรุ่นใกล้เคียง จะพบว่าต่างก็เป็นพระสมเด็จเนื้อผงมวลสารมงคลทั้งสิ้น เพียงต่างรูปทรงและจุดเด่นของยันต์เท่านั้น.